การวัด คือ ?

การวัด คือ กระบวนการอย่างหนึ่งเพื่อให้ได้มาซึ่งปริมาณตามต้องการ วิธีการและเครื่องมือที่ใช้จะเป็นตัวกำหนดว่าหลังจากทำการวัดจะได้ปริมาณใดออกมา เช่น ต้องการวัดอุณหภูมิ เราก็ควรใช้เทอร์โมมิเตอร์ (Thermometer) เป็นเครื่องมือวัด เป็นต้น

ประวัติศาสตร์ของการวัด (History of measurement)

INFOGRAPHIC
INFOGRAPHIC

การวัดในสมัยอารยธรรมอียิปต์ เมโสโปเตเมีย (3700 – 3000 ปีก่อนคริสต์ศักราช)

     ถือได้ว่าอารยธรรมในยุคนี้ เริ่มพัฒนาเครื่องมือในการวัดเป็นอารยธรรมแรก โดยมีการค้นพบหลักฐานการวัดจากรอยสลักบนเถาวัลย์หรือวัสดุที่ทำขึ้นพิเศษอย่างโลหะ ดังรูป เป็นความยาวประมาณ 1 ศอก (A cubit) ซึ่งเป็นหน่วยวัดที่นิยมในสมัยนั้น มีความยาวประมาณ 17.72 นิ้วเมื่อเทียบกับความยาวในปัจจุบัน (ค้นคว้าเพิ่มเติมได้ที่ การวัดในสมัยอารยธรรมเมโสโปเตเมีย)

แท่งโลหะที่ใช้วัดความยาว ซึ่งมีความยาวประมาณ 1 ศอก ที่มา factanddetails

การวัดในสมัยอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ (ประมาณ 3000 – 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช)

เริ่มมีการใช้ตุ้มน้ำหนักในช่วงอารยธรรมนี้ โดยวัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นหินตัดรูปทรงลูกบาศก์ไม่ก็ใช้ไม้เป็นองค์ประกอบแทน นอกจากนี้ได้มีการทำมาตรวัดเทียบมาตรฐาน หรือ (Calibration) ไว้เป็นมาตรวัดอ้างอิง เมื่อมีการจัดทำอุปกรณ์การวัดอันใหม่ขึ้นมา

การวัดของชาวบาบิโลน (1800 – 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช)

ชาวบาบิโลนมักนำอวัยวะต่างๆของร่างกาย หรือสิ่งแวดล้อมต่างๆ มาใช้ในการวัดต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น การวัดความยาว

6 ศอกเท่ากับ ความยาวของต้นกก 1 ต้น
12 ศอกเท่ากับ ความยาวของท่อนไม้ 1 ท่อน
5 ท่อนเท่ากับ ความยาวของโซ่ 1 เส้น
30 ความยาวเชือกเท่ากับ 3 ไมล์

(ค้นคว้าเพิ่มเติมได้ที่ คณิตศาสตร์ของชาวบาบิโลน)

การวัดในปัจจุบัน (นับตั้งแต่หลังยุคปฏิวัติครั้งแรกของฝรั่งเศสเป็นต้นมา)

หน่วยเมตริก เป็นหน่วยวัดที่ใช้เลข 10 เป็นฐานในการแปลงเป็นหน่วยอื่นๆ ดังตาราง

10 มิลลิกรัมเป็น 1 เซนติกรัม
10 เซนติกรัมเป็น 1 เดซิกรัม
10 มิลลิลิตรเป็น 1 เซนติลิตร
10 ลิตรเป็น 1 เดคาลิตร
10 มิลลิเมตรเป็น 1 เซนติเมตร
10 เซนติเมตรเป็น 1 เดซิเมตร
10 เดซิเมตรเป็น 1 เมตร

หน่วย SI หรือ International System of Unit หรือระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ เป็นหน่วยวัดที่ปรับปรุงจากหน่วยเมตริก โดยมีหน่วยฐาน 7 หน่วย และใช้ระบบเลขฐานสิบ ถือเป็นระบบการวัดที่นิยมใช้ในชีวิตประจำวันและแพร่หลายที่สุดในโลก

1. หน่วยฐานเอสไอ (SI Based Unit)

siunit

 2. หน่วยอนุพันธ์เอสไอ (SI Derived Unit)

เป็นหน่วยที่เกิดจากการรวมกันระหว่างหน่วยฐาน โดยมีการคูณหรือหารระหว่างหน่วย เกิดเป็นหน่วยที่แสดงปริมาณจำเพาะต่างๆ ดังตาราง

derivedunit

  3. คำอุปสรรคหน้าหน่วยเอสไอ (SI prefixes)

prefixes